Suret baştır. Baş kesilirse suret olmaz.

el-Mervezi, el-Vera (no:466) dedi ki:

ﻗِﻴﻞَ ﻟِﺄَﺑِﻲ ﻋَﺒْﺪِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺗَﺮَﻯ ﻟِﻠﺮَّﺟُﻞِ ﺍﻟْﻮَﺻِﻲِّ ﺗَﺴْﺄَﻟُﻪُ
ﺍﻟﺼَّﺒِﻴَّﺔُ ﺃَﻥْ ﻳَﺸْﺘَﺮِﻱَ ﻟَﻬَﺎ ﻟُﻌْﺒَﺔً ﻓَﻘَﺎﻝَ ﺇِﻥْ ﻛَﺎﻧَﺖْ ﺻُﻮﺭَﺓً
ﻓَﻼ ﻭَﺫَﻛَﺮَ ﻓِﻴﻪِ ﺷَﻴْﺌًﺎ ﻗُﻠْﺖُ ﺍﻟﺼُّﻮﺭَﺓُ ﺃَﻟَﻴْﺲَ ﺇِﺫﺍ ﻛَﺎﻥَ ﻟَﻬَﺎ
ﻳﺪﺍ ﺃَﻭْ ﺭِﺟْﻞٌ ﻓَﻘَﺎﻝَ ﻋِﻜْﺮِﻣَﺔُ ﻳَﻘُﻮﻝُ ﻛُﻞُّ ﺷَﻲْﺀٍ ﻟَﻪُ ﺭَﺃْﺱٌ
ﻓَﻬُﻮَ ﺻُﻮﺭَﺓٌ ﻗَﺎﻝَ ﺃَﺑُﻮ ﻋَﺒْﺪِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻓَﻘَﺪْ ﻳُﺼَﻴِّﺮُﻭﻥَ ﻟَﻬَﺎ
ﺻَﺪْﺭًﺍ ﻭَﻋَﻴْﻨًﺎ ﻭَﺃَﻧْﻔًﺎ ﻭَﺃَﺳْﻨَﺎﻧًﺎ ﻗُﻠْﺖُ ﻓَﺄَﺣَﺐُّ ﺇِﻟَﻴْﻚَ ﺃَﻥْ
ﻳَﺠْﺘَﻨِﺐَ ﺷِﺮَﺍﺀَﻫَﺎ ﻗَﺎﻝَ ﻧَﻌَﻢْ
“Ebu Abdillah (Ahmed b. Hanbel)’e denildi ki:
“Kız çocuğu, bakıcılarından kendisine oyuncak almasını istese ne dersin?” Ahmed dedi ki: “Eğer
oyuncak suretli ise hayır. (Bu konuda bir şey zikretti.)” Dedim ki: “Eli veya ayağı olmasa da suret olur mu?” Şöyle dedi: “İkrime: “Başı olan
herşey surettir” dedi. Nitekim oyuncaklara yüz, göz, burun ve dişler de yapmaya başladılar.”
Dedim ki: “Bunları satmaktan kaçınmak sence daha mı uygundur?” Ahmed: “Evet” dedi.
İkrime’nin sözünü İbn Ebi Şeybe (5/208) sahih bir isnadla rivayet etmiştir.

İkrime, ayrıca bu
sözü Ebu Hureyre radıyallahu anh’e ve İbn Abbas radıyallahu anhuma’ya dayandırarak zikretmiştir.
Tahavi, Şerhu Meani’l-Asar’da (4/287) isnadıyla
İkrime’den rivayet ediyor:

Ebu Hureyre radıyallahu anh dedi ki:
ﺍﻟﺼُّﻮﺭَﺓُ ﺍﻟﺮَّﺃْﺱُ , ﻓَﻜُﻞُّ ﺷَﻲْﺀٍ ﻟَﻴْﺲَ ﻟَﻪُ ﺭَﺃْﺱٌ , ﻓَﻠَﻴْﺲَ
ﺑِﺼُﻮﺭَﺓٍ
“Suret baştır. Başı olmayan şeyler suret değildir.” Bunun isnadında mübhem bir ravi vardır.

Ebu Davud, Mesailu Ahmed’de (1676) ve Beyhaki (7/270) sahih isnadla İkrime’den rivayet ediyor:

İbn Abbas radıyallahu anhuma dedi ki:
ﺍﻟﺼُّﻮﺭَﺓُ ﺍﻟﺮَّﺃْﺱُ ﻓَﺈِﺫَﺍ ﻗُﻄِﻊَ ﺍﻟﺮَّﺃْﺱُ ﻓَﻠَﻴْﺲَ ﺑِﺼُﻮﺭَﺓٍ
“Suret baştır. Baş kesilirse suret olmaz.”

(Bkz.: Şeyh Mukbil, Hukmu Tasviri Zevati’l-Ervah (s.16)

İbn Abbas radıyallahu anhuma bunu Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’den merfu olarak da rivayet etmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:

ﺍﻟﺼﻮﺭﺓُ ﺍﻟﺮﺃﺱُ، ﻓﺈﺫﺍ ﻗُﻄﻊَ ﺍﻟﺮﺃﺱُ ﻓﻼ ﺻﻮﺭﺓَ
“Suret baştır. Baş kesilirse suret
kalmaz .”

(İsmaili, Mu’cemu’ş-Şuyuh (298)
Deylemi (3870) el-Elbani es-Sahiha (1921) Şeyh Mukbil, el-Burkan (s.72)