Yüce Allah’ın Yoluna Nasıl Davet Edilir?

Yüce Allah’ın Yoluna Nasıl Davet Edilir?

Yüce Allah buyurdu ki:

"Rabbinin yoluna hikmetle, güzel öğütle davet et! Onlarla en güzel yolla mücadeleni yap."
(en-Nahl, 16/125)

İbn Kesîr bu âyetin tefsirinde diyor ki:

Yüce Allah Rasûlü Muhammed Salallahu aleyhi vesellem'e insanları Allah'ın yoluna hikmetle davet etmesini emir buyurmaktadır.

İbn Cerir dedi ki: Hikmet Allah'ın peygamberine indirdiği kitap ve sünnettir. Güzel öğüt ve kitapta bulunan kişiyi kötülüklerden alıkoyan ve insanların başlarına gelen olayları hatırlatmaktır.

İşte insanlara Allah'ın azabından sakınmaları için bunları hatırlat!

"Onlarla en güzel yolla mücadeleni yap" da onlardan tartışma ve mücadeleye gerek duyanlarıyla en güzel şekilde yumuşaklıkla ve güzel hitapla mücadele et ve tartış.

Yüce Allah'ın: "Aralarından zulmedenler müstesna olmak üzere kitap ehliyle ancak en güzel yolla mücadele edin." (el-Ankebut, 29/46) buyruğunda olduğu gibi.

Yüce Allah ona yumuşak davranmasını emretmektedir. Nitekim Musa ve Harun -ikisine de selam olsun-'u Firavun'a gönderdiği zaman da şu buyruğuyla aynı şekilde emir vermiştir:

"Ona yumuşak söz söyleyin. Belki öğüt alır yahut korkar." (Taha, 20/44)195

İbnu'l-Kayyim az önceki âyetin tefsirinde diyor ki:

Yüce Allah davetin mertebelerini insanların mertebelerine göre tayin etmiştir:

a. Hakka karşı inad etmeyen, haktan yüz çevirmeyen, zeki ve hakkı kabul eden bir kimse hikmet yoluyla davet edilir.

b. Hakkı kabul etmekle birlikte bir çeşit gafleti ve gecikmesi olan kimseyse güzel öğütle davet edilir. Bu da teşvik ve korkutma ile birlikte verilen emir ve nehiy ile olur.

c. İnad edip inkar eden kimseye karşı ise en güzel yolla mücadele edilir.

İşte bu âyetin anlamı ile ilgili doğru olan anlama şekli budur. Yunan mantığının esiri olanların zannettikleri gibi değildir. Çünkü onlara göre hikmet açık kıyastır ve bu havasa yapılan davet çeşididir. Güzel öğüt ise hitap kıyasıdır. Bu da avamın davetidir. En güzel yolla mücadele ise cedeli kıyastır. Bu da önermeleri kabul edilen
tartışma kıyası yoluyla tartışanların kanaatlerini reddetmektir. Ancak böyle bir açıklama tarzı batıldır ve bu felsefe esaslarına göre bina edilmiştir. Müslümanların usullerine ve dinin kaidelerine -sözkonusu edilme yerleri
burası olmayan- pek çok bakımdan aykırıdır.

Miftahu Dari's-Saade, I, 193